Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) έχει θέσει φιλόδοξους στόχους για την επαναχρησιμοποίηση και την ανακύκλωση των συσκευασιών ποτών μιας χρήσης. Σύμφωνα με την παγκόσμια κινητοποίηση για την αντιμετώπιση του προβλήματος των πλαστικών αποβλήτων και της θαλάσσιας ρύπανσης, και με γνώμονα τους στόχους που θέτει η ευρωπαϊκή νομοθεσία για τη συλλογή και την ανακύκλωση των συσκευασιών ποτών μίας χρήσης, τα κράτη μέλη της ΕΕ θα πρέπει να εφαρμόσουν μέτρα πολιτικής για την επίτευξη των στόχων αυτών. Αποτελεσματικό μέτρο προς την κατεύθυνση της κυκλικής οικονομίας και της βιώσιμης διαχείρισης συσκευασιών ποτών μιας χρήσης αποτελεί η εφαρμογή του Συστήματος Επιστροφής Εγγύησης (DRS) σε εθνικό επίπεδο, το οποίο λειτουργεί αποτελεσματικά εδώ και πολλά χρόνια σε αρκετές ευρωπαϊκές αγορές. Προκειμένου να ενθαρρυνθούν οι καταναλωτές να επιστρέψουν τα άδεια δοχεία ποτών τους μιας χρήσης για ανακύκλωση, το σύστημα επιστροφής εγγύησης τοποθετεί ένα άξιο αναφοράς χρηματικό ποσό, το λεγόμενο εγγυοδοτικό αντίτιμο στην τιμή πώλησης κάθε ποτού ως κίνητρο. Η τιμή του εγγυοδοτικού αντίτιμου επιστρέφεται ολόκληρη όταν ο καταναλωτής επιστρέψει την συσκευασία στα σημεία συλλογής του συστήματος επιστροφής εγγύησης.Ο σκοπός της παρούσας μελέτης είναι η αξιολόγηση της εφαρμογής και ο σχεδιασμός ενός αποτελεσματικού συστήματος DRS στην Ελλάδα για την ανακύκλωση των συσκευασιών ποτών μιας χρήσης από πλαστικό, αλουμίνιο και γυαλί ακολουθώντας την Ευρωπαϊκή και Εθνική Νομοθεσία, καθώς και τις σχετικές δεσμεύσεις. Πιο συγκεκριμένα, η οδηγία για τα πλαστικά μιας χρήσης θέτει στόχο συλλογής για τα πλαστικά μπουκάλια σε 77% και 90% έως το 2025 και το 2029, αντίστοιχα. Πραγματοποιείται τεχνοοικονομική αξιολόγηση για να διερευνηθούν τα αυξημένα ποσοστά ανάκτησης και ανακύκλωσης των συσκευασιών με αποτέλεσμα την υψηλότερη καθαρότητα του υλικού που συλλέγεται, λαμβάνοντας υπόψη το σύστημα επιστροφής εγγύησης ως ακέραιο κεντρικό σύστημα με μη κερδοσκοπική διαχείριση.Αρχικά, διενεργείται έρευνα σε εν λειτουργία και υπό ανάπτυξη αγορές στην Ευρώπη για τον προσδιορισμό των στοιχείων σχεδιασμού και των θεμελιωδών αρχών για ένα επιτυχημένο σύστημα. Η ανάπτυξη του οικονομικού μοντέλου του συστήματος επιστροφής εγγύησης, το οποίο αποτελείται από διαφορετικές κατηγορίες εσόδων και εξόδων απαραίτητες για την λειτουργία του, εφαρμόζεται για διάρκεια λειτουργίας επτά ετών, ξεκινώντας από το 2024 και πραγματοποιείται λαμβάνοντας υπόψη τις συμβεβλημένες ποσότητες πρωτογενών συσκευασιών πλαστικού, γυαλιού και αλουμινίου που διατίθενται στην ελληνική αγορά. Η εκτιμώμενη συνολική ροή δοχείων μια χρήσης πλαστικού, γυαλιού και αλουμινίου στην ελληνική αγορά αποτελούν το 58% των συμβεβλημένων πρωτογενών συσκευασιών, με στόχο 3,6 δισεκατομμύρια συσκευασίες να υπόκεινται στο σύστημα επιστροφής εγγύησης. Η πρόβλεψη αύξησης ποσοτήτων για τα χρόνια μελέτης του οικονομικού μοντέλου βασίζεται σε έρευνες για τον ρυθμό ανάπτυξης αλκοολούχων και μη αλκοολούχων ποτών. Σύμφωνα με αυτές, αναμένεται η συνολική παραγόμενη ποσότητα συσκευασιών ποτών μιας χρήσης να ανέρχεται στις 3,9 δισεκατομμύρια συσκευασίες έως το 2030. Το ύψος εγγυήσεων σε κυκλοφορία κυμαίνεται από 400 εκατ. ευρώ το 2024 έως 430 εκατ. ευρώ το 2030. Εν συνεχεία, υπολογίζονται τα ποσοστά ανάκτησης των αποβλήτων συσκευασίας μετά την χρήση τους από τους καταναλωτές σύμφωνα με τις μελέτες που πραγματοποιήθηκαν για άλλα μοντέλα διαχείρισης DRS της ΕΕ και έχοντας ως ορόσημο τα ποσοστά ανακύκλωσης που θέτει η εθνική νομοθεσία για τις συσκευασίες πλαστικού, γυαλιού και αλουμινίου τα έτη 2025 και 2030. Το ύψος των μη εξαργυρωμένων καταθέσεων θα ξεκινά από 154 εκατ. ευρώ και θα μειωθεί στα 85 εκατ. ευρώ μέχρι το 2030. Εξετάστηκαν διαφορετικές προσεγγίσεις και λήφθηκε μεγάλη ποικιλία πηγών και δεδομένων για την ανάπτυξη και αξιολόγηση βασικών παραμέτρων.