Μαρία-Χριστίνα Παπαλέξη, "Αναβίωση του παλιού οικισμού της Αγίας Ρουμέλης και αποκατάσταση του σφακιανού τύπου κατοικίας", Μεταπτυχιακή Διατριβή, Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Πολυτεχνείο Κρήτης, Χανιά, Ελλάς, 2021
https://doi.org/10.26233/heallink.tuc.91019
Μέσα από την παρακάτω διπλωματική εργασία επιχειρείται η καταγραφή της υπάρχουσας κατάστασης του παλιού οικισμού της Αγίας Ρουμέλης, η αποτύπωση του χώρου, των αρχιτεκτονικών μορφών, καθώς και της προσβασιμότητας στον οικισμό. Ακόμη μελετώνται τα υλικά κατασκευής του οικισμού και συμπεριφοράτους στο πέρασμα του χρόνου, ιδιαίτερα έπειτα από τη φυσική καταστροφή του οικισμού (υπερχείλιση ρέματος). Τέλος προτείνεται η αναβίωση και αποκατάσταση του οικισμού, ως αγροτουριστικός προορισμός.Ειδικότερα η ερευνητική μέθοδος διακρίνεται σε τρία επίπεδα.Στο πρώτο επίπεδο θα πραγματοποιηθεί η καταγραφή πληροφοριών για το πώς εξελίχθηκαν οι παραδοσιακοί οικισμοί στην Κρήτη και πώς αντιμετωπίστηκαν και αποκαταστάθηκαν αντίστοιχα παραδείγματα οικισμών.Στο δεύτερο επίπεδο θα γίνει ιστορική και αρχιτεκτονική ανάλυση της παραδοσιακής σφακιανής αρχιτεκτονικής και ειδικότερα του οικισμού της Αγίας Ρουμέλης, καθώς και της εξέλιξής του στο χρόνο.Επιχειρείται η αποτύπωση της κατάστασης του κτιριακού αποθέματος του παλιού οικισμού και η πλήρης αρχιτεκτονική αποτύπωση ενός συνόλου δύο κατοικιών σε μία από τις γειτονιές του. Επίσης μελετάται η κατάσταση και η συμπεριφορά των οικοδομικών υλικών (βότσαλα ποταμού ,ασβεστοκονιάματα) των κατοικιών στο πέρασμα του χρόνου.Στο τρίτο επίπεδο προτείνεται η αποκατάσταση των παραπάνω κατοικιών και εν γενεί του συνόλου του οικισμού στο πλαίσιο λειτουργίας ενός συνεταιρισμού, με σκοπό τη δημιουργία πολιτιστικού και φυσιολατρικού δικτύου σύνδεσης με το Δρυμό της Σαμαριάς και την ευρύτερη περιοχή.Στόχος της εργασίας είναι η αποκατάσταση του παλιού οικισμού, σύμφωνα με τις αρχικές αρχιτεκτονικές μορφές και υλικά και η αρμονική ένταξή του σε ένα ενιαίο οικοτουριστικό σύνολο.