Το έργο με τίτλο Γεωχημική ταξινόμηση των υπόγειων και επιφανειακών υδάτων της Περιφερειακής ενότητας Χανίων από τον/τους δημιουργό/ούς Poulou Maria διατίθεται με την άδεια Creative Commons Αναφορά Δημιουργού 4.0 Διεθνές
Βιβλιογραφική Αναφορά
Μαρία Πούλου, "Γεωχημική ταξινόμηση των υπόγειων και επιφανειακών υδάτων της Περιφερειακής ενότητας Χανίων", Μεταπτυχιακή Διατριβή, Σχολή Μηχανικών Περιβάλλοντος, Πολυτεχνείο Κρήτης, Χανιά, Ελλάς, 2020
https://doi.org/10.26233/heallink.tuc.85483
Είναι γεγονός πως το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής, το οποίο προβληματίζει ευρέως ερευνητές ανά τον κόσμο, επιδρά στους υδατικούς πόρους και επιφέρει αλυσιδωτές αντιδράσεις στα υδατικά οικοσυστήματα. Συγκεκριμένα στο νομό Χανίων, η ορθή διαχείριση των υδάτων αποτελεί θέμα μέγιστης σημασίας, κυρίως λόγω του προβλήματος της λειψυδρίας. Η παρούσα εργασία αποτελεί μία γεωχημική ταξινόμηση των υπόγειων και επιφανειακών υδάτων της περιφερειακής ενότητας Χανίων, κάτι που αποτελεί μέρος της Οδηγίας – Πλαίσιο για τα ύδατα, 2000/60/ΕΚ και σημαντικό κομμάτι της διαχείρισης των υδατικών πόρων. Η Περιφερειακή Ενότητα Χανίων, η οποία αποτελεί την περιοχή μελέτης μας, έχει πληθυσμό 156.585 κατοίκους και έδρα της είναι τα Χανιά. Η περιοχή μελέτης καλύπτει το δυτικό τμήμα της Περιφέρειας Κρήτης και έχει γεωγραφική έκταση περίπου 2.343 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Στόχος της εργασίας είναι η γεωχημική ταξινόμηση των υπόγειων και επιφανειακών υδάτων της περιοχής μελέτης, καθώς και η μετέπειτα αξιολόγηση αυτών. Στο κεφάλαιο 1 γίνεται μία εισαγωγική αναφορά στους υδατικούς πόρους και στην αειφόρο διαχείριση αυτών. Στο κεφάλαιο 2 γίνεται αναφορά στις βασικές νομοθετικές διατάξεις, τόσο του κοινοτικού, όσο και του διεθνές δικαίου. Στο κεφάλαιο 3 γίνεται περιγραφή της περιοχής μελέτης, με αναφορά σε γεωγραφικά, κλιματολογικά, περιβαλλοντικά και κοινωνικοοικονομικά στοιχεία. Στο κεφάλαιο 4 γίνονται τριών ειδών αναλύσεις. Αρχικά γίνονται Principal component analysis, τόσο για τις υπόγειες όσο και για τις επιφανειακές πηγές νερού, ώστε να ομαδοποιηθούν οι μεταβλητές που επηρεάζουν την ποιοτική ταξινόμηση των νερών. Έπειτα γίνεται μία γεωχημική ανάλυση μέσω piper diagram με σκοπό τη γεωχημική ταξινόμηση των νερών. Οι αναλύσεις αυτές έγιναν σε χημικές και βιολογικές μεταβλητές, των οποίων οι μετρήσεις ανήκουν στην Περιφέρεια Κρήτης και η ανάλυση αυτών στο Πολυτεχνείο Κρήτης. Τέλος, γίνεται μία DPSIR analysis, ώστε να γίνει παράλληλα με την ταξινόμηση και η αξιολόγηση της ποιότητας των υδάτων. Τα αποτελέσματα των διαγραμμάτων piper έδειξαν πως τα δείγματα που εξετάζονται στην παρούσα μελέτη εμφανίζονται και στην περίπτωση των επιφανειακών υδάτων και σε αυτή των υπογείων στο πάνω και κάτω μέρος του ρομβοειδούς τμήματος του διαγράμματος. Χαρακτηρίζονται, λοιπόν, ως ύδατα θειικού ασβεστίου που υποδηλώνει την ύπαρξη μόνιμης σκληρότητας και όξινα ανθρακικά του νατρίου που δηλώνει την ύπαρξη στο νερό ανθρακικών αλάτων αλκαλίων. Οι PCA αναλύσεις οδήγησαν στη δημιουργία 4,5 και 6 νέων συνιστωσών. Συγκρίνοντας τα αποτελέσματα των τριών αναλύσεων για τις επιφανειακές και τις υπόγειες πηγές υδάτων, παρατηρείται ότι με την αύξηση των εξαγόμενων συνιστωσών αυξάνεται και το ποσοστό της διακύμανσης των αρχικών μεταβλητών που εξηγείται από τους παράγοντες (73.39% vs. 80.55% vs. 85.59%) και (71.76% vs. 77.37% vs. 82.63%) αντίστοιχα. Επιπλέον, παρατηρήθηκαν και αλλαγές ως προς το περιεχόμενο των συνιστωσών, με την πιο εμφανή να είναι τα στοιχεία pH, P-PO43- (mg/l), N-NO3- (mg/L) και Phenols (ppm) στην περίπτωση των επιφανειακών πηγών και τα στοιχεία P-PO43- (mg/l), Zn (ppb), Phenols (ppm), Σκληρότητα (mg/l), pH, COD (mg/l) στη δεύτερη περίπτωση, τα οποία είχαν ταξινομηθεί σε διαφορετικές συνιστώσες, ενώ στη συνέχεια συμπεριλήφθηκαν είτε σε μία συνιστώσα είτε σε δύο. Τέλος, παρατηρείται πως η χρήση των μέσων τιμών των στοιχειών στις έξι δειγματοληψίες ( σε σύγκριση με τα αποτελέσματα του παραρτήματος) έδωσε καλύτερα αποτελέσματα καθώς αυξήθηκε το ποσοστό της διακύμανσης που εξηγούν οι παράγοντες (72.93% vs. 73.39% vs. 80.55% vs. 85.59%) και(70.01% vs. 71.76% vs. 77.37% vs. 82.63%) αντίστοιχα. Όσο αφορά την αξιολόγηση των νερών, η DPSIR ανάλυση έδειξε πως η υφιστάμενη ποιότητα των υδάτων χαρακτηρίζεται καλή.