Αναζήτηση

Πλοήγηση

• Κοινότητες
• Συγγραφείς
• Έτος
• Τίτλοι
• Θέματα

Ο Χώρος μου

• Είσοδος

Πλαίσιο ανάλυσης ανεκτικότητας (resilience) σε φυσικές καταστροφές νησιωτικών περιοχών της ανατολικής Μεσογείου: αξιολόγηση της νήσου Κρήτης

Papaioannou Ioannis-Christos

Πλήρης Εγγραφή

---

Περίληψη

Η παρούσα μεταπτυχιακή διατριβή αποσαφηνίζει την έννοια της Ανεκτικότητας (Resilience) και συγκεκριμένα, το περιεχόμενο της Ανεκτικότητας Καταστροφών με πεδίο εφαρμογής της Νησιωτικές Κοινότητες. Η κύρια στόχευσή της είναι η οικοδόμηση ενός πλαισίου αξιολόγησης της κατάστασης ανάπτυξης της ανεκτικότητας, βασισμένο πάνω σε ένα κατάλληλο θεωρητικό υπόβαθρο, το οποίο να επιδεικνύει τα υπανάπτυκτα στοιχεία της κοινότητας ώστε να οριστούν οι κατευθυντήριες γραμμές που πρέπει να ακολουθηθούν για να βελτιωθούν οι ικανότητες της κοινότητας και να ευαισθητοποιηθούν οι αρμόδιοι φορείς. Απώτερος σκοπός είναι το εν λόγω πλαίσιο αξιολόγησης να αποτελέσει τόσο βάση περαιτέρω ανάλυσης της ανεκτικότητας καταστροφών νησιωτικών κοινοτήτων, όσο και εργαλείο περιοδικής αξιολόγησης της ανεκτικότητας των περιοχών εφαρμογής του.Η ανεκτικότητα καταστροφών είναι πολύ σημαντική για την κοινωνία, λόγω των ανθρώπινων απωλειών, των μεταναστευτικών ροών, των υλικών καταστροφών και της οικονομικής ζημίας που επέρχονται από τις φυσικές καταστροφές. Αν συνυπολογιστούν και οι συνδεδεμένοι με την κλιματική αλλαγή καταστροφικοί παράγοντες που γίνεται ολοένα και πιο συχνή και έντονη η εμφάνιση τους, ο αυξημένος συνεχώς κίνδυνος πραγματοποίησης καταστροφής είναι γεγονός. Στην Ελλάδα, με καθυστέρηση ξεκίνησε να απασχολεί την επιστημονική κοινότητα η ανεκτικότητα καταστροφών και η αποσπασματική προσέγγιση του αντικειμένου γέννησε προβλήματα, με τον κάθε ερευνητή να ονομάζει το Resilience με διάφορο τρόπο ανάλογα το αντικείμενο που τον απασχολούσε. Για την αντιμετώπιση της ασυμφωνίας αυτής, συγκεντρώθηκαν οι αποδώσεις του όρου, ο οποίος εν τέλει με καθαρά εννοιολογικά κριτήρια αποδόθηκε ως Ανεκτικότητα.Το πλαίσιο που δημιουργήθηκε στοχεύει τις νησιωτικές κοινότητες˙ ο λόγος είναι ότι στην βιβλιογραφία υπάρχει εκτενής απασχόληση με την ανεκτικότητα καταστροφών παράκτιων κοινοτήτων, μικρών νησιωτικών κρατών, αλλά όχι για τις νησιωτικές κοινότητες που δεν αποτελούν κρατικές οντότητες. Νησιωτικές κοινότητες της αυτής μορφής υπάρχουν σε όλα τα πλάτη της Ευρωπαϊκής ηπείρου και φυσικά και στη Μεσόγειο και ιδιαίτερα στην Ελλάδα που περιλαμβάνει μεγάλο αριθμό από αυτές κατανεμημένες σε δύο αρχιπελάγη, το Αιγαίο και το Ιόνιο. Οι νησιωτικές αυτές κοινότητες, μοιράζονται τα μειονεκτήματα τόσο των παράκτιων κοινοτήτων, όσο και των μικρών νησιωτικών κρατών, τα οποία όμως δεν είναι απαγορευτικά για να αναπτυχθούν με ανεκτικότητα στις καταστροφές και σε σύμπνοια με την βιώσιμη ανάπτυξη. Τα μεγάλα τους μειονεκτήματα αναγνωρίζονται, ως α) το μικρό μέγεθος, β) η απομόνωση, γ) το ευαίσθητο παράκτιο περιβάλλον, δ) οι δημογραφικοί παράγοντες, καθώς και ε) οι οικονομικοί παράγοντες, με παράδειγμα την έντονη συνήθη μονοτομεακή προσέγγιση της οικονομίας του τουριστικού τομέα.Το πλαίσιο βασίστηκε σε δοκιμασμένο θεωρητικό υπόβαθρο, στο υπόβαθρο της εγγενούς ανεκτικότητας του μοντέλου DROP, που δομήθηκε εξ αρχής για αξιολόγηση υφιστάμενης κατάστασης σε επίπεδο κοινότητας. Στη συνέχεια συλλέχθηκε πληθώρα στατιστικών δεδομένων, τα οποία χαρακτηρίζουν τις κοινότητες γενικά, τις παράκτιες κοινότητες, καθώς και τα μικρά νησιωτικά κράτη και σχετίζονται με ιδιότητες του κοινωνικού συνόλου, των θεσμών, του περιβάλλοντος, της οικονομίας και των υποδομών. Από αυτά επιλέχθηκαν τα πιο αντιπροσωπευτικά που ήταν διαθέσιμα, για τον χαρακτηρισμό των ιδιοτήτων και ικανοτήτων των νησιωτικών κοινοτήτων. Ακόμα, χρησιμοποιήθηκε κατά περίπτωση έρευνα ερωτηματολογίου για αποτύπωση στοιχείων γύρω από την πολιτική προστασία και ποσοτικοποίηση ποιοτικών δεδομένων που χαρακτηρίζουν τις νησιωτικές κοινότητες, αλλά και συνολικά τις περιοχές κοινοτικού επιπέδου.Αποτέλεσμα της διαδικασίας, είναι η δημιουργία του πλαισίου αξιολόγησης της κατάστασης της ανεκτικότητας, το οποίο εκπληρώνει το σκοπό αναγνώρισης των μειονεκτικών σημείων, για τον καθορισμό κατευθύνσεων και την αιτιολόγηση των προτεραιοτήτων για οικοδόμηση της ανεκτικότητας. Επίσης, βοηθάει στην διάχυση της πληροφορίας γύρω από το θέμα, αποσαφηνίζει και καθορίζει ένα ενιαίο πλαίσιο διαβούλευσης για τους εμπλεκόμενους φορείς δημιουργίας ανεκτικότητας και επιδεικνύει την ιδέα της ολοκληρωμένης δραστηριοποίησης, όπου η πολυσχιδής ανάπτυξη μπορεί να αποδώσει μαζικά βελτιωτικά αποτελέσματα. Παρόλα αυτά, το πλαίσιο αυτό δεν προσφέρει επιχειρησιακή χρηστικότητα με την παρούσα δομή του, αλλά μπορεί να θεωρηθεί ως η βάση για μια προσαρμοσμένη βελτιωμένη εκδοχή του μελλοντικά.Τέλος, το πλαίσιο αξιολόγ

Διαθέσιμα αρχεία

Υπηρεσίες